वीरगञ्ज: बारा जिल्लाको गढीमाई नगरपालिकाको ऐतिहासिक, धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व बोकेको गढीमाई मन्दिरमा आइतबारदेखि विधिवत रूपमा बलि दिन सुरु गरिएको छ। पञ्चवर्षीय अन्तरालमा आयोजना हुने यस मेलाले हजारौं भक्तजनलाई आकर्षित गर्ने गरेको छ।
मन्दिरका पुजारी मंगल चौधरीका अनुसार बलि प्रक्रिया धामीले पाँच थोपा रगत गढीमाईलाई चढाएर विधिवत रूपमा शुभारम्भ गरेका छन्। यो रीतिअनुसार जिब्रो, आँखाको परेली, छाती, पाखुरा, र तिघ्राबाट रगत निकालेर चढाइन्छ।
विशेषतापूर्ण मेला
गढीमाई मेलालाई विभिन्न दैवी चमत्कार र धार्मिक विशेषताहरूले अझै विशिष्ट बनाएको छ। पञ्चबलिका रूपमा बलि दिइने दुर्लभ सेतो जंगली मुसा मेलाको समयमा सहजै उपलब्ध हुनु, बलिको रगत र मासुमा झिँगा नबस्नु, तथा बलि खाँदा रोगव्याधि नलाग्नु मेलाका मुख्य विशेषता मानिन्छ।
मन्दिर सञ्चालक रामचन्द्र साहका अनुसार यो मेला नेपाल तथा भारतसहित बंगलादेश र पाकिस्तानबाट आएका भक्तजनहरूको ठूलो जमघट हुने प्रमुख केन्द्र हो। मेलामा दैनिक लाखौंको संख्यामा श्रद्धालु उपस्थित हुने अनुमान छ।
इतिहासको पृष्ठभूमि
गढीमाई मन्दिरको स्थापना झण्डै ८०० वर्षअघि भगवान् चौधरीद्वारा गरिएको किंवदन्ती छ। गढीमाई भगवतीले भगवान् चौधरीलाई सपनामा दर्शन दिएपछि यस मन्दिरको स्थापना भएको विश्वास गरिन्छ। त्यसयता, प्रत्येक पाँच वर्षमा गढीमाई मेला आयोजना हुँदै आएको छ।
बलिप्रथा र पूजाको प्रक्रिया
मंसिर महिनाको शुक्लपक्ष पञ्चमीदेखि अष्टमीसम्म चल्ने मेलामा विशेष पूजा र बलिप्रथा हुन्छ। खप्पर पूजा, ब्रह्मस्थानमा रगत चढाउने प्रक्रिया, र पञ्चबलिका रूपमा बोका, राँगा, कुखुरा, सुँगुर र जंगली मुसाको बलि प्रमुख आकर्षण हुन्।
विश्वव्यापी ध्यानाकर्षण
यो मेला धार्मिक परम्परा, ऐतिहासिक महत्त्व र सांस्कृतिक पहिचानको प्रतीक मानिन्छ। बलिप्रथाको विवाद र यसको धार्मिक, सांस्कृतिक प्रभावले विश्वव्यापी ध्यान आकर्षित गर्दै आएको छ।
गढीमाई मेला धार्मिक आस्थाको अनुष्ठान मात्र नभई नेपालको पुरातात्विक र सांस्कृतिक सम्पदाको जीवित प्रमाण हो।
प्रतिक्रिया